Compostela, 11 de xaneiro do 2019 – O conflito en torno ao servizo de ORA en Compostela é un bo exemplo das complexidades da administración, os problemas que a burocracia `poden xerar e as distintas versións que un mesmo suceso pode producir.
Imos repasar os feitos concretos, expoñer as distintas versións e escoitar aos protagonistas para que cada lector poida obter a súa propia opinión do sucedido con ORA en Compostela. Uns feitos que, a día de hoxe, derivaron nunha sentenza xudicial que pode custar ás arcas municipais máis de 600.000 euros. Unha indemnización que, de producirse, irá parar a unha empresa que non prestou ningún servizo.
A adxudicación
O inicio do conflito non nace na adxudicación, como poida parecer, senón que o fai na mesa de contratación anterior. O 16 de novembro do 2011 ás 9,50 horas da mañá. Na mesa están representantes do PSOE, BNG e PP. A empresa DOAL presentou unha alegación na que di que SETEX APARKI incumpre o prego de condicións ao ofertar unha parcela de menor tamaño do requirido. O director da asesoría xurídica do concello, Francisco Javier Castiñeiras, considera que o cumprimento dos pregos é obrigación dos adxudicatarios e non dos licitadores e que, por tanto, o cumprimento verificarase cando sexa adxudicado o servizo e non antes. No caso de que non se cumpran as condicións quedará excluída e será a seguinte en puntuación a que se faga co servizo. Os integrantes da mesa dan por bo o ditame e desestímase a alegación.
O 22 de decembro do 2011 reúnese de novo a mesa de contratación e adxudica o servizo a SETEX APARKI.
A sentenza
Tras unha primeira sentenza que non lle deu a razón a Doal, o recurso presentado ante o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia dá como resultado unha sentenza que chega a finais do 2015 e que anula a adxudicación a SETEX APARKI. A anulación prodúcese pola mesma causa que DOAL presentara na alegación do 2011, que a parcela de SETEX non cumpría os requisitos dos pregos.
Neste momento, poucos meses despois das eleccións, Compostela Aberta como goberno municipal decide actuar seguindo o informe emitido polo director da asesoría xurídica do concello, Francisco Javier Castiñeiras; a mesma persoa que asesorara á mesa de contratación para desestimar a alegación de DOAL. Devandito informe acóllese ao artigo 35 da lei de contratos públicos que, no punto 3, considera que se a nulidade pode resultar prexudicial para o servizo público o concello pode requirir á empresa, que presta o servizo nese momento, para que o continúe facendo ata atopar a mellor solución. O informe xurídico indica que a sentenza obriga á anulación pero non lle recoñece ningún dereito a DOAL.
2015 a 2017
Co informe xurídico Compostela Aberta decide que a mellor solución é municipalizar o servizo e comeza co proceso. Mentres prepara a municipalización concédense distintas prorrogas de contrato a SETEX atendendo ao informe xurídico xa mencionado. DOAL pola súa banda recorre de novo ao xulgado á vez que presenta distintos escritos no concello. No 2017 DOAL reclama a execución da sentenza e o Tribunal Superior contesta que xa non ha lugar e que o que corresponde é unha indemnización. DOAL presenta tamén un escrito ante o concello no que pide que se lle escuse de atender o servizo xa que a sentenza do Tribunal Superior indica que xa non é posible. Ese escrito é levado á mesa de contratación o cinco de decembro do 2017; a mesa decide que non pode concederlle, neste contexto, a adxudicación a DOAL e devolve o expediente de licitación á xunta de goberno local para que adopte as resolucións máis convenientes.
A actualidade
A actual sentenza obriga ao concello a abonar máis de 600.000 euros a DOAL por non poder prestar o servizo e, en consecuencia, deixar de gañar ese diñeiro. Esta sentenza deriva dos recursos presentados no 2017 que se lle recoñecen un dereito á empresa que non aparecía na do 2015. O goberno municipal de Compostela Aberta explica que no 2017 se se convocou á mesa de contratación ao aparecer unha sentenza que recoñecía dereitos a DOAL, cousa que non sucedía no 2015.
As versións
A oposición centra as súas críticas no período 2015 – 2017. Consideran que o levar á municipalización o servizo no canto de retomar a adxudicación é a causa do problema. Resulta curioso que non lle conceden valor ao informe xurídico que ampara a decisión de Compostela Aberta; un informe emitido polo mesmo director de servizos xurídicos que abalou o rexeitamento das alegacións de DOAL ante a mesa de contratación.
Ruben Cela do BNG explicaba que a sentenza do 2015 di que a culpa é da empresa SETEX APARKI por non cumprir os pregos. Considera ademais que o problema nace da non execución da sentenza por parte de Compostela Aberta
O socialista Paco Reyes considera que o seu partido ten pouco que ver na adxudicación xa que quen gobernaba era o Partido Popular. Mantén ao mesmo tempo que a culpa é de Compostela Aberta por non executar a sentenza.
Alejandro Sánchez Brunete, do PP, é o único que asume que se puideron cometer erros na mesa de contratación pero insiste en que o problema é non executar a sentenza
Martiño Noriega pola súa banda non acaba de entender como decisións tomadas no 2012 considérese que non inflúen na sentenza do 2015. Ao mesmo tempo ampárase en que a sentenza do 2015 non recoñece ningún dereito a DOAL.
O resumo
De todo este labirinto só queda claro que segundo o momento e a circunstancia a mesma actuación deféndese ou se ataca. A oposición considera que a adxudicación non tivo ningún problema e dá por bo que un informe do director da asesoría sirva para non admitir as alegacións de DOAL nunha mesa de contratación. Un informe da mesma persoa sobre a sentenza do 2015 e segundo o que DOAL non tiña dereitos, e por tanto o goberno municipal podía tomar decisións sobre como anular a adxudicación e cando, xa non é válido.
Por outra banda, como comentamos ao principio do artigo, o asesor naquela mesa de contratación o que dixo é que os requisitos recolleitos nos pregos son responsabilidade do adxudicatario, non do licitador. Dixo tamén que sería no momento de ser adxudicado cando deberían ser comprobados os requisitos e non antes. Aqui aparece a pregunta que ninguén se fai e que, lembrando quen e como gobernou entre o 2011 e o 2013, seguramente sexa difícil de responder. Porque se a comprobación do cumprimento dos pregos tíñase que facer unha vez adxudicado o servizo non se fixo? porque sospeitando que SETEX APARKI non os cumpría non se tomaron medida para que fose a segunda empresa a que xestionase o servizo?
