Pepe Domínguez, Pepe o da Apostol, é case con toda seguridade unha das persoas que mellor coñecen o mundo das funerarias e, como consecuencia, a bisbarra de Compostela e a sociedade que a forma. A poucos meses de nace a Constitución, en abril do 78, abría a súa propia empresa e desde entón leva presentando servizos funerarios.
Pero a súa historia con esta profesión comezara moito tempo antes, con 13 anos, cando incorporouse a Funeraria Santa Lucía. Eran outros tempos e un Santiago moi distinto aínda que el di que non nota os cambios, que estar todo o día na rúa permítelle estar ao tanto do que sucede.
Funeraria Apostol dou os primeiros pasos nun pequeno local, que aínda segue funcionando, a carón do campo de fútbol de Santa Isabel. O crecemento da empresa obrigou a buscar máis espazo que atoparon no Polígono do Tambre
1978 supuxo un cambio fundamental nos servizos funerarios en Compostela. Distintas empresas, vinculadas habitualmente a compañías de seguros, deciden unirse e nacen Pompas Fúnebres Reunidas, Pepe que traballaba para Santa Lucía decide emprender en solitario tomando o nome de outra empresa xa existente
O traballo das funerarias viuse beneficiado polos avances da sociedade. A finais dos setenta organizar un enterro era algo realmente complexo no que o funerario tiña que encaixar unha serie de variables que ían desde o cura, coa hora do enterro, o campaneiro, as esquelas nos medios de comunicación ou o velorio que, por suposto, eran na casa.
Un dos principais cambios no traballo viu dado por dúas cousas presentes no día a día, os móbiles e as estradas. Poder facer as primeiras xestións desde a casa da familia ou chegar aos lugares en coche supuxo un cambio importante en canto ao tempo que leva preparar o sepelio.
Non só cambiou o traballo, tamén a actitude da sociedade. Os enterros eran un acto social, un momento no que se recibía a tódolos veciños na casa, se lles ofrecía algo e se recibía o seu apoio. Un tipo de relación que se perde cada vez máis
O pasamento dunha persoa era algo a dar a coñecer. As esquelas nos medios de comunicación, na radio principalmente, é algo que forma parte da sociedade galega aínda que desaparece cada vez máis
Os novos tempos tamén se notan no malo. Hai uns meses a compañía Delta Cargo deixaba os servizos no aeroporto e moitas empresas quedaban sen poder recibir cargas. Pepe explica que por semana chegaban dous ou catro cadáveres e a funeraria facíase cargo de algúns, algo que xa non pode suceder.
A primeira vez que Pepe tivo que coller un morto non tiña nin catorce anos, co tempo fíxose ao traballo pero é difícil esquecer aquel día
Un dos días máis duros de todos estes anos foi o accidente de Angrois. Unha noite na que Pepe tivo que poñer toda a súa experiencia e que lle facilitou un recoñecemento polos servizos prestados, aínda que iso non tape a amargura do vivido
Novos tempos
Os novos servizos funerarios van cara aos crematorios. pepe cóntanos que en Barcelona no último ano fixéronse máis incineracións que enterros. A oferta de urnas, algunhas biodegradables, ou colgantes nos que gardar as cinzas dos seres queridos forman parte da paisaxe da funeraria
[ngg src=”galleries” ids=”97″ display=”basic_slideshow” pauseonhover=”0″]
O futuro pasa tamén, como en moitos outros sectores, polas Multinacionais. Funeraria Apostol creceu o suficiente como para facer fronte a esa competencia pero Pepe recoñece que o usuario o vai notar
Cando un fala con Pepe decátase de que unha característica para ser bo funerario é a discreción. Cada vez que fala percíbese que podería contar moitas cousas pero, como profesional, como un avogado ou un cura, prefire calar. Coñeceu os cambios da cidade nos últimos 40 anos e forma parte da xeografía humana da bisbarra. A empresa, aínda que sempre estivo en Compostela, é parte tamén da bisbarra como o demostran os tanatorios que xestionan en Teo ou Ames. Un traballo que sempre está aí, necesario, e que moitos esquecen ata que non queda máis remedio.
